Ung thư vú nam, đừng chủ quan!

13/12/2019 10:02 | ung thư cảnh báo

Bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân ung thư - Ảnh: BVCC

"Ung thư vú tính theo đầu người ở nam tăng 26% trong 25 năm qua." - BS Trần Nguyên Hà (Bệnh viện Ung bướu TP.HCM).

Điều đáng lo ngại hiện nay là ung thư vú ở nam thường được chẩn đoán ở giai đoạn trễ hơn ung thư vú ở nữ bởi phần lớn đều có nhận thức rất chủ quan hoặc không biết là có bệnh. Nhiều người nghĩ rằng "ở nam không thể phát triển ung thư vú".

Nam giới muộn hơn nữ giới

Theo các bác sĩ Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, giống như nữ giới, nam giới bị ung thư vú có thể có thêm nguy cơ về nhiều loại bệnh ác tính khác. 

Trong một nghiên cứu với dữ liệu trên 3.400 bệnh nhân nam ung thư vú còn sống, có 12,5% phát triển loại ung thư thứ 2 như đường tiêu hóa, tụy, da, tuyến tiền liệt... Nam giới bị ung thư vú thường phải đối mặt với tâm lý trầm cảm, lo âu, giảm khả năng sinh lý...

Tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM, các bác sĩ phát hiện, thường các bệnh nhân nam ung thư vú chỉ quyết định đến bệnh viện thăm khám khi phát hiện bướu ở vú với kích thước khá lớn, từ 3-5cm, trong đó nhiều bệnh nhân đã ở giai đoạn cuối khi đến khám lần đầu.

Mới đây, tại miền Bắc, một nam bệnh nhân 63 tuổi được các bác sĩ Bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội) phẫu thuật lấy khối u ở vú trái, vét hạch nhóm I và II với mô bệnh học là ung thư biểu mô thể ống xâm nhập. 

Điều đặc biệt là khối u này đã tồn tại suốt 20 năm qua nhưng bệnh nhân chỉ khám, điều trị khi u đã cứng. "Ung thư vú ở nam ngày càng gia tăng. Không giống với nữ giới, nam giới bị ung thư vú thường muộn hơn nữ giới khoảng 10 năm" - bác sĩ Nguyễn Thành Vinh, khoa ung bướu bệnh viện này, cho hay.

Biểu hiện... không đau

Hầu hết ung thư vú ở nam thường có biểu hiện với một khối chắc nằm dưới quầng vú, không đau. Vú trái thường bị ảnh hưởng nhiều hơn vú phải. Biểu hiện này có thể đi kèm với các thay đổi ở da như co kéo núm vú, loét hoặc khối bướu dính chặt vào da, mô bên dưới. 

Ở các trường hợp tiến triển xa thường được sờ thấy hạch nách. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại hiện nay là ung thư vú ở nam được chẩn đoán ở giai đoạn trễ hơn ung thư vú ở nữ bởi phần lớn đều có nhận thức chủ quan là "ở nam không thể phát triển ung thư vú".

Điều này dẫn đến việc thiếu đi thăm khám, tầm soát định kỳ khiến khối u di căn vào xương, phổi, gan, não... Thời gian sống trung bình từ khi phát hiện bệnh ở giai đoạn di căn là khoảng hơn 2 năm. 

"Sàng lọc ung thư vú ở nam không được thực hiện vì tỉ lệ mắc khá thấp trong cộng đồng. Thiếu hiểu biết, cùng với việc trì hoãn điều trị, kích thước khối u lớn dẫn đến tỉ lệ mắc, tử vong tăng cao" - BS Thành Vinh cho biết.

Hàng loạt nhóm nguy cơ

Theo các bác sĩ, ung thư vú ở nam có biểu hiện về sinh học giống với ung thư vú ở nữ. Tuy nhiên, có một số điểm khác biệt về mô bệnh học. Đó là ung thư biểu mô thể xâm nhập chiếm phần lớn trong ung thư vú ở nam, chiếm 84 - 94%. 

Ung thư thể ống, ung thư thể tiểu thùy của vú nam ít gặp hơn ở nữ. Trái lại, ung thư vú có yếu tố thụ thể nội tiết dương tính ở nam hay gặp hơn nữ. Cụ thể xấp xỉ 80% ung thư vú ở nam có thụ thể nội tiết dương tính. Vì vậy liệu pháp hormon có vai trò quan trọng trong điều trị ung thư vú ở nam.

Hiện nay có một thực tế là có rất ít thông tin về ung thư vú ở nam giới trong dịch tễ. Một nghiên cứu gần đây cho rằng một trong số các nguyên nhân gây ra ung thư vú ở cả nam, nữ là do sự thay đổi tỉ lệ hormone nội tiết.

Ngoài ra, các yếu tố gây nguy cơ ung thư vú ở nam còn bao gồm hội chứng Klinefelter (tình trạng không phân li nhiễm sắc thể ở nam giới), tinh hoàn lạc chỗ, viêm hoặc chấn thương tinh hoàn, cắt tinh hoàn, dậy thì muộn, vô sinh... 

Một số nguy cơ khác xuất phát từ vấn đề chức năng gan, béo phì, sử dụng thuốc phiện, bệnh tuyến giáp, tia bức xạ... Đặc biệt, có khoảng 20-30% ung thư vú ở nam có nguy cơ từ các yếu tố gia đình.

Nên khám lâm sàng

Một ca phẫu thuật ung thư tại Bệnh viện Bình Dân TP.HCM - Ảnh: BVCC

Hiện nay khám lâm sàng được xem là "chìa khóa" trong việc đánh giá một cách dễ dàng khối u ở nam. Chọc tế bào, sinh thiết kim vào khối u hoặc sinh thiết mở lấy u là việc làm cần thiết được các bác sĩ thực hiện nhằm đưa ra chẩn đoán chính xác nhất. Ngoài ra, đối với các khối u này các bác sĩ phẫu thuật cắt toàn bộ vú, đồng thời vét hạch nhóm I, nhóm II. Đối với nam bệnh nhân ung thư vú di căn hạch các bác sĩ sẽ sử dụng các loại hóa chất bổ trợ cùng một số loại thuốc ung thư, điều này giúp việc điều trị đạt hiệu quả tốt nhất.

HƯƠNG THẢO