Thuốc dạ dày chứa ranitidine dễ gây ung thư

08/10/2019 03:25 | ung thư cảnh báo

Trên thị trường hiện có nhiều loại thuốc chữa dạ dày, tá trang chứa hoạt chất Ranitidine - Ảnh: NGỌC PHƯỢNG

Trong danh sách 11 thuốc chứa ranitidine mà Cục Quản lý dược yêu cầu thu hồi toàn bộ có thuốc của những tập đoàn dược phẩm hàng đầu thế giới ở Ấn Độ, Tây Ban Nha, Ý, Malaysia, Thái Lan, Anh...

Lý do thu hồi, theo Cục Quản lý dược, cơ quan khoa học y tế Singapore và Cơ quan quản lý dược phẩm Thụy Sĩ đã có thông báo thu hồi các thuốc này, do hàm lượng tạp chất N- nitrosodimethylamine (NDMA) có nguy cơ gây ung thư vượt ngưỡng cho phép của quốc tế.

Nhiều thuốc liên quan

Các thuốc nằm trong danh sách bị thu hồi là của nhiều nhà sản xuất nổi tiếng, nên có ở tất cả bệnh viện các tuyến, từ T.Ư đến địa phương, ở các loại dạng dùng như thuốc viên, tiêm, xirô...

Ông Trần Nhân Thắng (trưởng khoa dược Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội) cho biết hiện qua thống kê tạm thời bệnh viện cũng có 3 thuốc chứa ranitidine, nay Cục Quản lý dược yêu cầu thu hồi nhóm thuốc này thì vẫn có nhiều thuốc chứa 2-3 dược chất khác có cùng tác dụng điều trị dạ dày.

Ông Thắng cũng cho biết các thuốc chứa ranitidine đã được lưu hành từ lâu, tuy nhiên việc đồng loạt nhiều thuốc bị thu hồi do có tạp chất nguy cơ gây ung thư thì có thể do "nguồn nguyên liệu có vấn đề".

Nhiều nơi vẫn bán

Sáng 6-10, chúng tôi đến 6 tiệm thuốc tây tại các quận 5, 10, Phú Nhuận (TP.HCM) để tìm mua một vài loại thuốc chữa bệnh dạ dày tá tràng. Chúng tôi tìm mua các thuốc nằm trong danh sách 11 loại thuốc thành phẩm chứa hoạt chất ranitidine vừa bị Cục Quản lý dược quyết định thu hồi do chứa tạp chất NDMA - nguy cơ gây ung thư ở hàm lượng vượt ngưỡng cho phép của quốc tế.

Có 2/6 tiệm thuốc cho biết có bán thuốc chữa bệnh loét dạ dày, tá tràng chứa hoạt chất ranitidine dạng viên nén bao phim với giá 60.000 - 80.000 đồng/hộp 100 viên như: Umetac-150 (150mg, nhà sản xuất Ấn Độ), Ratidin (150mg, nhà sản xuất Việt Nam).

Các nhân viên tại 2 tiệm thuốc trên cho biết những loại thuốc chữa bệnh loét dạ dày, tá tràng chứa hoạt chất ranitidine phải bán theo kê đơn của bác sĩ. Tuy nhiên, nếu khách cần thì vẫn bán, mua bao nhiêu viên có bấy nhiêu.

Theo một nữ dược sĩ, thuốc mang hoạt chất ranitidine bán trên thị trường dưới nhiều tên thương mại khác nhau. Chúng là nhóm thuốc trị các bệnh đường tiêu hóa thuộc thế hệ cũ.

Trên thị trường hiện có nhiều loại thuốc chữa dạ dày, tá trang chứa hoạt chất Ranitidine - Ảnh: NGỌC PHƯỢNG

Người dùng có lo ngại bị ung thư?

Mới đây, Trung tâm theo dõi phản ứng phụ của thuốc (Trung tâm ADR quốc gia) phát đi thông báo cho biết cơ quan chức năng của Canada vừa yêu cầu thu hồi tất cả các lô với 10 loại thuốc và thu hồi một số lô có vấn đề với 2 loại thuốc, tất cả 12 loại thuốc này của 4 nhà sản xuất, đều mang hoạt chất ranitidine và có thể chứa tạp chất NDMA trên giới hạn cho phép.

Xem danh sách này, chúng tôi thấy có những loại thuốc trong danh sách có mặt ở VN, vì vậy khả năng danh sách thu hồi thuốc chứa ranitidine do tạp chất ở ngưỡng cao chưa dừng lại ở 11 loại thuốc như vừa qua.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lãnh đạo Trung tâm ADR quốc gia cho biết họ đã gửi cảnh báo của Singapore và Thụy Sĩ đến Cục Quản lý dược, trước khi cục có quyết định thu hồi 11 loại thuốc này khoảng 1 tuần. Trung tâm đang tiếp tục theo dõi phản ứng của các nước liên quan đến nhóm sản phẩm này và sẽ tiếp tục gửi cảnh báo tới Cục Quản lý dược.

Trước những lo ngại của người dân về việc đã dùng các thuốc trị dạ dày có chứa ranitidine, ông Thắng cho biết: "Nếu muốn xác định người bệnh bị ung thư có phải do uống thuốc thì phải xem trong số những người dùng thuốc có bao nhiêu người bị ung thư, người đó dùng thuốc trong thời gian bao lâu, số người bị ung thư có tăng hay có gì khác biệt với trước kia... Tôi cho rằng các cơ quan chuyên môn và quản lý đã cảnh báo, thu hồi là động thái nhanh chóng để đảm bảo an toàn cho người dùng".

Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi các quyết định của Cục Quản lý dược và thông tin tới bạn đọc.

Nên trao đổi với bác sĩ khi thấy lo lắng

Cơ quan quản lý Canada hướng dẫn bệnh nhân đang dùng thuốc chứa ranitidine sau quyết định thu hồi 12 loại thuốc:

Bệnh nhân có thể trao đổi với bác sĩ điều trị nếu đã sử dụng thuốc chứa ranitidine, cảm thấy lo ngại về sức khỏe. Bệnh nhân cũng cần trao đổi với bác sĩ/dược sĩ về loại thuốc thay thế để phù hợp với tình trạng của mình. Hiện có nhiều thuốc thay thế thuốc chứa ranitidine ở dạng kê đơn và không kê đơn.

Các bệnh nhân đang dùng thuốc này không nên thay đổi thuốc, kể cả các thuốc bị thu hồi trước khi trao đổi với bác sĩ điều trị, thống nhất được phương án thay thế, do rủi ro vì ngừng thuốc đột ngột có thể lớn hơn nguy cơ phơi nhiễm NDMA.

LAN ANH - XUÂN MAI